Phát biểu trước Quốc hội ngày 3/12/2025, Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao Nguyễn Văn Quảng khẳng định: hệ thống tòa án đã xét xử “đúng người, đúng tội, đúng pháp luật”, và “chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người không có tội”.
Đồng thời ông Quảng cũng nhấn mạnh mô hình tòa án ba cấp mới được triển khai từ tháng 7/2025 “đã nhanh chóng ổn định, thông suốt và hiệu quả”, và cho biết số vụ án về quản lý, sử dụng đất được giải quyết vượt gần 9% so với chỉ tiêu.
Dù lời khẳng định của Chánh án Quảng được coi là một tuyên bố mạnh mẽ về nỗ lực của ngành tư pháp Việt nam, tuy nhiên theo giới quan sát quốc tế và công luận trong nước cho rằng tuyên bố này “hoàn toàn” không thuyết phục.
Đáng chú ý, vẫn theo giới quan sát quốc tế, đây là một vấn đề không mới nhất là khi những người tiền nhiệm như các ông Nguyễn Hòa Bình, Nguyễn Minh Trí cũng từng đưa ra những phát biểu tương tự, đã gây tranh cãi gay gắt trong nhiều năm gần đây.
Trên thực tế, ngay trong giai đoạn 2024–2025, nhiều vụ án oan sai đã được chính cơ quan tố tụng chính thức thừa nhận.
Cụ thể: Đầu năm 2025, Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Đắk Nông tổ chức xin lỗi và cải chính công khai đối với ông Đỗ Văn Hùng, một doanh nhân bị khởi tố và giam giữ oan suốt hơn một thập kỷ.
Trước đó không lâu, nhiều trường hợp nổi tiếng như các vụ như ông Nguyễn Thanh Chấn ngồi tù oan 10 năm; ông Trần Văn Chiến ở Tiền Giang chịu oan 16 năm 3 tháng, và đặc biệt vụ án Hồ Duy Hải một vụ án gây tranh cãi suốt hơn 15 năm và vẫn chưa có hồi kết.
Chính những tiền lệ này khiến tuyên bố “không có án oan” của người đứng đầu ngành tòa án tiếp tục trở thành tâm điểm tranh cãi của công luận.
Việc các cơ quan tố tụng từng nhiều lần phải xin lỗi công khai càng cho thấy khoảng cách giữa báo cáo và thực tế vẫn là vấn đề các Chánh án Tòa Tối cao có mắt cũng như mù.
Hồng Lĩnh – Thoibao.de
