Danh sách nhân sự Đại hội lần đầu tiên được chốt vào kỳ Hội nghị Trung ương 11 hồi Tháng Tư. Hội nghị Trung ương 12 vừa diễn ra tháng 7 lại một lần nữa hiệu chỉnh lại theo tình hình mới. Ở Hội nghị Trung ương 11, phe Phan Văn Giang thắng lớn khi đưa được Nguyễn Tân Cương vào danh sách tân Ủy viên Bộ Chính trị. Nguyễn Tân Cương được xem là ứng viên duy nhất cho ghế Bộ trưởng Bộ Quốc phòng nếu không tướng nào trong Bộ Quốc phòng được chọn. Tuy nhiên, ở Hội nghị Trung ương 12, thế cờ có sự thay đổi.
Cần phải nói rằng, để xây dựng được một đối thủ cạnh tranh với Nguyễn Tân Cương, Tô Lâm đã trải qua nhiều giải pháp cả thử sai và sửa. Ban đầu Tô Lâm vẫn ưu tiên cho Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến. Tướng Chiến có lợi thế là người Hưng Yên, hàm Thượng tướng và là Ủy viên Trung ương Đảng. Thế nhưng, qua thời gian cho thấy, tướng Chiến không có khả năng cạnh tranh với Nguyễn Tân Cương, bởi Nguyễn Tân Cương được nhóm tướng Bộ Tổng tham mưu ủng hộ.
Tô Lâm cũng thử giải pháp ủng hộ tướng Nguyễn Hồng Thái lên Bộ trưởng, tuy nhiên, tướng Thái mang hàm Trung tướng, ủy viên Trung ương Đảng nhưng nắm quân khi 1. Cần phải về Bộ và vào được vị trí Thứ trưởng thì mới đủ tư cách tranh hùng tranh bá. Ngay sau Hội nghị Trung ương 11, Nguyễn Hồng Thái được đẩy về Bộ làm Thứ trưởng. Tuy nhiên, tướng Thái chỉ là lính mới, chưa đủ lực để đấu lại tướng Nguyễn Tân Cương.
Theo truyền thống, trong quân đội có 2 nhánh tranh hùng với nhau. Nhánh Bộ tổng tham mưu và nhánh Tổng cục Chính trị. Hầu như bất kỳ ai muốn tranh hùng chức Bộ trưởng đều phải đứng đầu 1 trong 2 nhánh này, còn lại các nhánh khác rất ít cơ hội. Ví dụ như Phùng Quang Thanh, Phan Văn Giang từ Bộ Tổng tham mưu, còn Ngô Xuân Lịch với Lương Cường là từ Tổng Cục Chính trị. Trong đó ông Lương Cường suýt làm Bộ trưởng. Được biết, cả tướng Chiến và tướng Thái đều yếu thế trước Nguyễn Tân Cương cũng vì chưa từng đứng đầu Bộ Tổng tham mưu hay Tổng Cục Chính trị.
Để đấu với Nguyễn Tân Cương, Tô Lâm cần phải liên kết với người đứng đầu Tổng Cục Chính trị, bởi Nguyễn Tân Cương là Tổng tham mưu trưởng rồi. Và đó là lý do mà Tô Lâm chọn tướng Trịnh Văn Quyết như là phương án 3 để tranh hùng với Nguyễn Tân Cương.
Để chuẩn bị cho lộ trình này, giữa Tháng 8 năm 2024, Tô Lâm đã cho kết nạp Tướng Trịnh Văn Quyết vào Ban bí thư. Xem như tướng Quyết là một phần trong hệ sinh thái quyền lực của Tô Lâm. Tướng Quyết là người Hải Dương, tức đồng hương Hải Hưng cũ với Tô Lâm.
Sau thời gian vận động, đấu đá và ngã giá các phe phái, ngày 14/7/2025, tướng Quyết được thăng hàm Đại tướng. Đây là bước vô cùng quan trọng để đưa Trịnh Văn Quyết thành đối thủ đồng cân đồng hạng với Nguyễn Tân Cương. Đến bước này, Trịnh Văn Quyết chỉ cách Nguyễn Tân Cương một bước nhỏ là 2 người ngang hàng.
Hội nghị Trung ương 12 là kỳ mà các bên bàn nhau có nên mở rộng Bộ Chính trị hay không? Tô Lâm quyết đẩy Trịnh Văn Quyết vào danh sách tân Ủy viên Bộ Chính trị nhiệm kỳ mới. Tuy nhiên, kết quả vẫn chưa đạt đồng thuận nên danh sách này vẫn chưa chính thức chốt. Chỉ cần được đa số Bộ Chính trị đồng ý, Nguyễn Tân Cương sẽ mất vị trí ứng viên duy nhất cho ghế Bộ trưởng.
Đó là lý do tại sao Tô Lâm thúc đẩy Hội nghị Trung ương 12 sớm 3 tháng. Bởi vì nếu Hội nghị này đưa Trịnh Văn Quyết vào danh sách bất thành thì còn cơ hội sửa sai, bởi tổ chức sớm Hội nghị Trung ương 12 thì sẽ có Hội nghị Trung ương 13. Và hội nghị Trung ương 13 là cơ hội để sửa sai. Còn nếu để hội nghị Trung ương 12 diễn ra đúng dự định, tức vào Tháng 10 thì xem như cơ hội đóng sập với Trịnh Văn Quyết và phe Tô Lâm.
Đánh giá của giới thạo tin cung đình là, hội nghị Trung ương tiếp theo, 90% khả năng cái tên Trịnh Văn Quyết sẽ được duyệt. Và khi đó, cơ hội cho Trịnh Văn Quyết và Nguyễn Tân Cương sẽ là 50-50 và trận đấu sẽ gay cấn vào phút 90.
Trần Chương-Thoibao.de
